W niedzielę 9 czerwca Polacy pójdą do urn wyborczych, by wyłonić 53 polskich reprezentantów do Parlamentu Europejskiego. W tym artykule znajdziesz najważniejsze informacje o zbliżających się wyborach.
Data wyborów do Parlamentu Europejskiego
Wybory europejskie zaplanowano w terminie od 6 do 9 czerwca 2024 roku. Poszczególni członkowie Unii Europejskiej wybrali w ramach tego terminu konkretne daty oddawania głosów w swoich krajach. W Polsce wybory odbędą się w niedzielę 9 czerwca, ale na przykład w Holandii – w czwartek 6 czerwca.
Kogo wybieramy w wyborach europejskich?
W 2024 roku w Polsce zostanie wybranych 53 posłów i posłanek, którzy będą reprezentować nasz kraj w Parlamencie Europejskim. Będą oni mieć wpływ na kształtowanie przepisów unijnych, będą współdecydować o budżecie Wspólnoty, wpływać na funkcjonowanie UE czy brać udział w zawieraniu umów z państwami spoza Unii.
Jak wybiera się posłów i posłanki do Parlamentu Europejskiego?
Zgodnie z prawem Unii Europejskiej, w każdym państwie członkowskim musi być stosowany proporcjonalny system wyborczy. Polega on na podziale mandatów odpowiednio do liczby głosów zebranych przez poszczególne partie.
W pierwszej kolejności dla każdego komitetu wyborczego (który przekroczył próg wyborczy 5%) oblicza się przypadającą mu liczbę mandatów w skali całego kraju. Odbywa się to za pomocą tzw. metody d’Hondta. Te wyliczenia pozwalają ustalić ilu posłów z całej Polski może wprowadzić dany komitet do Parlamentu Europejskiego.
Następnie oblicza się za pomocą metody Hare’a-Niemeyera, ile mandatów w poszczególnym okręgu może objąć dany komitet. Jest to związane z tym, że liczba mandatów do objęcia nie jest przypisana do okręgów wyborczych – odwrotnie niż w wyborach do Sejmu RP.
W Polsce mamy 13 okręgów w wyborach do PE. Dzięki odpowiednim wzorom matematycznym przelicza się, ilu kandydatów z danego komitetu wyborczego, w danym okręgu wyborczym, będzie mogło zostać eurodeputowanymi.
Ostatnim etapem jest przyznanie mandatów konkretnym osobom. Po wyliczeniu, ile mandatów przypada danemu komitetowi w określonym okręgu, otrzymują je ci kandydaci, którzy uzyskali największą liczbę głosów.
Próg wyborczy w wyborach europejskich
W podziale mandatów do Parlamentu Europejskiego będą brały udział komitety wyborcze, które w skali kraju uzyskają co najmniej 5% ważnych głosów.
Okręgi wyborcze w wyborach europejskich
Granice okręgów wyborczych do Europarlamentu są inne niż w wyborach do Sejmu czy Senatu. Łącznie jest ich 13. Często odpowiadają granicom województw, ale nie zawsze. Poniżej znajduje się lista poszczególnych okręgów:
Okręg 1.: województwo pomorskie;
Okręg 2.: województwo kujawsko-pomorskie;
Okręg 3.: województwa podlaskie i warmińsko-mazurskie;
Okręg 4.: część województwa mazowieckiego (Warszawa i 8 powiatów: grodziski, legionowski, nowodworski, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni i wołomiński);
Okręg 5.: część województwa mazowieckiego (pozostałe powiaty województwa mazowieckiego, które nie wchodzą w skład okręgu nr 4);
Okręg 6.: województwo łódzkie;
Okręg 7.: województwo wielkopolskie;
Okręg 8.: województwo lubelskie;
Okręg 9.: województwo podkarpackie;
Okręg 10.: województwa małopolskie i świętokrzyskie;
Okręg 11.: województwo śląskie;
Okręg 12. województwa dolnośląskie i opolskie;
Okręg 13. województwa lubuskie i zachodniopomorskie.
Źródła:
https://elections.europa.eu/pl/how-to-vote/pl/
Kodeks Wyborczy, art. 356, 358, 359